Herinneringscentra luiden gezamenlijk noodklok bij VWS

Update 25 oktober:
Het kabinet gaat de vijf herinneringscentra helpen om volgend jaar door te komen. Hoe hoog de bijdrage van het kabinet is, laat staatssecretaris Karremans van VWS nog in het midden.Dit beloofde Karremans op 24 oktober op aandringen van een Kamermeerderheid onder aanvoering van de ChristenUnie.Dat geld kan ook helpen bij het opstellen van een 'solide toekomstplan' voor de centra. Daarover gaat hij met hen overleggen. De bijdrage is eenmalig, benadrukte de staatssecretaris (bericht o.b.v. nu.nl).

Ons bericht van 21 oktober:
De herinneringscentra zien zich geconfronteerd met een financiële ondersteuning die al jaren knelt. De huidige exploitatiesubsidie die VWS sinds 1998 toekent, is vooral bestemd voor behoud en beheer. Ruimte om de organisaties te ontwikkelen is er niet. Daarom volgen de herinneringscentra het voorbeeld van Kamp Westerbork en roepen zij de politiek op voor meer structurele ondersteuning.

Stijgende kosten

De herinneringscentra herkennen zich in het verhaal van Kamp Westerbork. Door de gestegen kosten, waarvan de materiële kosten onder beheer en behoud niet geïndexeerd worden, is het onmogelijk om als organisatie te kunnen blijven ontwikkelen. Terwijl de gestegen bezoekersaantallen, de toenemende vraag naar educatie (onder andere burgerschapsonderwijs) en maatschappelijke tendensen als polarisatie en toenemend antisemitisme die ontwikkeling eisen. Daarnaast brengt de museale functie en openstelling van deze authentieke plekken van collectief leed verplichtingen met zich mee.

Groot bereik

Uit de brief van de vier directeuren van de herinneringscentra: ‘Met steevast een kleine staf en veel vrijwilligers hebben wij ook een groot bereik en maatschappelijk effect voor relatief lage financiële ondersteuning, die al jaren knelt en dat ook meermaals hebben aangegeven bij het ministerie van VWS. Daarom willen wij hierbij ook nadrukkelijk bij u, als vaste Kamercommissie, de aandacht vragen voor de financiële problematiek die wij ervaren. Wij  hopen zeer dat u onze gezamenlijke problematiek mee wilt nemen in uw afweging omtrent meer structurele ondersteuning voor dit fundament onder een gezonde en weerbare samenleving.’

Achtergrond

Nationaal Monument Kamp Vught merkt dat de belangstelling voor het verhaal van Kamp Vught steeds groter wordt (met 87.500 bezoekers in 2023 ten opzichte van 72.000 in 2022). Van den Eijnde: 'We kunnen het enorme potentieel van de plek er nu niet uithalen. Dit ondanks de inzet van ruim 140 vrijwilligers met wie we vorig jaar ruim 87.000 bezoekers konden ontvangen.’

De vijf Nederlandse herinneringscentra - Nationaal Monument Kamp Vught, Nationaal Monument Kamp Amersfoort, het Indisch Herinneringscentrum, Nationaal Monument Oranjehotel en Herinneringscentrum Kamp Westerbork - zijn (met uitzondering van het Indisch Herinneringscentrum) gesitueerd op plekken waar de naziterreur en vervolging hun sporen hebben nagelaten. Zij houden de herinnering aan de Tweede Wereldoorlog levend, maar zorgen ook voor bewustwording en reflectie in het heden. Nergens zo indringend worden begrippen als vrijheid, democratie, rechtsstaat en medemenselijkheid geïllustreerd als op deze authentieke plekken. Ook spelen de herinneringscentra een belangrijke rol in de educatie over de Tweede Wereldoorlog en de Holocaust.