Deze website maakt gebruik van geanonimiseerde cookies om jouw gebruikservaring te optimaliseren en voor de analyse van onze website. Deze cookies kun je niet uitzetten. Bij het tonen en afspelen van YouTube video's worden cookies van derden geplaatst. Deze cookies van derden kun je wel uitzetten. Klik op "Akkoord" als je akkoord gaat met dit gebruik van cookies, klik op "Aanpassen" voor meer informatie en om zelf te bepalen welke cookies deze website plaatst.
In 1942 doet Carel Bos eindexamen aan het Hervormd Lyceum in Amsterdam. Volgens Duitse voorschriften moet elke student een loyaliteitsverklaring ondertekenen om te kunnen studeren; Carel weigert dit en gaat economie studeren buiten de universiteit om. Hij woont in Amsterdam in de Beethovenstraat, nummer 56; zijn ouderlijk huis. Gaandeweg heeft hij een kamer in de Valeriusstraat nummer 105, en aan het Singel te Amsterdam.
Behalve studeren, begint hij met illegaal werk en krijgt meer en meer contact met ondergrondse groepen. In juni 1943 verlaat Carel Nederland met als oorspronkelijk doel Engeland. Hij blijft enige tijd in Frankrijk en komt daar in contact met de Franse verzetsbeweging. Daar de weg over de Pyreneeën tijdelijk is afgesloten, gaat Carel naar Zwitserland en wordt daar eerst geïnterneerd.
Nederland-Zwitserland
Vervolgens komt Carel in contact met Generaal Van Tricht, Nederlands Militair Attaché in Bern. Carel stelt zich beschikbaar als koerier, en organiseert een route Nederland-Zwitserland via Parijs en Jura. Onder zijn leiding brengen betrouwbare medewerkers allerlei materiaal naar Zwitserland, aan een belangrijke inlichtingengroep op militair gebied. Behalve militaire inlichtingen worden langs deze weg ook politieke en economische berichten verzonden. Carel zelf heeft een belangrijk aandeel in de route, en volbrengt meerdere keren de reis Nederland-Zwitserland en terug. Vaak worden op de terugweg wapens meegenomen. Er wordt gereisd in Duitse militaire treinen, in SS-uniform. Na Parijs wordt met behulp van de Maquis – het Franse verzet – de Zwitserse grens bereikt, waar vertrouwde personen hulp verlenen. Tevens helpt Carel geallieerde piloten vanuit Nederland naar Parijs, van waaruit zij worden doorgeleid naar Spanje en verder.
Schuilnamen
Carel werkt onder een aantal schuilnamen, bekend zijn: Piet, Karel, Van Elk, Molenaar, Jan Kramer, Veenstra en Van Beeck.
Lange tijd gaat dit goed en weet hij de moeilijke en gevaarlijke omstandigheden het hoofd te bieden. Op 24 juli 1944 echter doet de Haagse SD, als gevolg van verraad, een inval in zijn kamer in de Valeriusstraat, aan het Singel en in zijn ouderlijk huis aan de Beethovenstraat. Carel wordt dan gezocht onder de naam Molenaar. De SD blijft een aantal dagen in de Valeriusstraat en het Singel zitten en neemt Carel, met acht anderen, gevangen.
Het verzetswerk wordt overgenomen en voortgezet.
Verwarring
Carel wordt overgebracht naar de Polizei- und Untersuchungsgefängnis in Haaren, niet ver van Vught. Inmiddels verloopt de opmars van de geallieerden voorspoedig, en wordt een snel einde van de oorlog verwacht. Carel wordt naar Kamp Vught verplaatst, waar de spanning en verwarring toeneemt. Meer dan driehonderd jongens en mannen worden zonder vorm van proces op de fusilladeplaats nabij Kamp Vught om het leven gebracht. Op 5 en 6 september 1944 worden honderden gevangenen in allerijl naar kampen in Duitsland getransporteerd.
In de vroege ochtend van dinsdag 5 september 1944 wordt Carel Bos in Vught gefusilleerd, 21 jaar.
Bronzen Leeuw
In 1953 wordt op voordracht van de Minister van Oorlog door Koningin Juliana aan Carel Gerrit Bos postuum de Bronzen Leeuw toegekend; Carel Gerrit Bos heeft door zijn optreden zeer belangrijke diensten bewezen aan de geallieerde oorlogvoering en de Nederlandse Regering.
Erelijst
Carel Gerrit Bos staat vermeld op de Erelijst van Gevallenen 1940-1945, een gekalligrafeerde lijst met de namen van degenen die in de Tweede Wereldoorlog als militair of als verzetsstrijder voor het Koninkrijk der Nederlanden zijn gevallen. Dit document – een monument – ligt sinds 1960 in de hal bij de ingang naar de Tweede Kamer. Iedere dag wordt door een medewerker van de Tweede Kamer een pagina omgeslagen.
Bronnen:
- De heer C.G. Bos, neef
- NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies
- Erelijst van gevallenen 1940-1945
- Sterbebuch 1944