Hulsentop, Frank van Geboren te: Scheveningen op 13 augustus 1918 Omgekomen in: Kamp Vught op 4 september 1944, 26 jaar

Op 13 augustus 1918 wordt in Scheveningen het tweede kind geboren van Cornelis en Klara van Hulsentop-Pronk. Het is een zoon, hij krijgt de naam Frank. Het gereformeerd gezinde gezin telt uiteindelijk negen kinderen, vier jongens en vijf meisjes. Na de lagere Savornin Lohmanschool gaat Frank naar de Bethel ULO om vervolgens begin jaren dertig de maatschappij in te gaan. Over zijn arbeidsleven is weinig bekend. Hij doet in ieder geval een boekhoudcursus en werkt als assistent controleur bij de firma Hus, een Haagse brood- en banketfabriek.

Mobilisatie
Op 2 mei 1938 begint zijn dienstplicht in de Weeshuiskazerne in Naarden bij het Regiment Motorartillerie van de Koninklijke Landmacht. Hij volgt een opleiding tot chauffeur kanontrekker. Op 15 december 1938 wordt Frank ingedeeld bij het 9e Regiment Artillerie. Hij verlaat de dienst op 2 april 1939 en wordt ingedeeld bij het 12e Regiment Motorartillerie ten tijde van een mobilisatie. Dat is al snel: op 29 augustus 1939 komt zijn mobilisatie oproep. Tijdens de gehele mobilisatie ligt het 12e Regiment Motorartillerie in Maarsbergen, in de achterlinie van de Grebbelinie. Op 10, 11 en 12 mei 1940 verleent het Regiment vanuit het Amerongse bos ondersteunings- en verstoringsvuur ten behoeve van de Infanterietroepen in de Grebbelinie. Na de capitulatie gaat het Nederlandse leger in krijgsgevangenschap en keert op 11 juni naar huis terug als “goed gebaar van de Duitse bezetter”. De toenemende beperkende maatregelen en verboden laten echter al snel de ware aard van de bezetter zien.

Leuzen
In 1941 en 1942 werkt Frank los-vast bij verschillende bedrijven, onder meer een kolenhandelaar en een wasserij. Hij begint met zich te verzetten tegen de Duitse overheersing door leuzen te schilderen op straat en het verwijderen van Duitse richtingaanwijzers. Ook leert hij Ineke Baerents kennen, hoe en waar is niet bekend. Ineke werkt bij het bevolkingsregister in Kleykamp in Den Haag, zij laat een aantal gegevens van mensen met de naam Van Hulsentop “verdwijnen”. Frank sluit zich aan bij de OD.

Onderduikers
In september 1942 moet Frank zich melden voor werk in Duitsland. Op 23 september 1942 trouwen Ineke en Frank, waarna Frank onderduikt op verschillende adressen. Behalve in de Franklinstraat 102 zit hij in mei 1943 bij zijn zus en zwager Truus en Henk van Oostrom in de Franklinstraat 92. Ook zij zijn actief in het verzet. Theo Steijaart zit daar op dat moment ook ondergedoken, evenals Cor van Hulsentop, de broer van Frank. Cor vanwege het ontduiken van de Arbeitseinsatz, hij neemt geen deel aan de verzetsactiviteiten.

Knokploeg
In de zomer van 1943 verlaat Frank de OD, hij vindt dat er te weinig actie wordt ondernomen. Begin september wordt het eerste kind van Frank en Ineke geboren, een meisje. In het najaar van 1943 wordt Frank leider van een knokploeg. Het formeren van de groep is waarschijnlijk een initiatief van Gerrit Jan van der Veen, die via de Haagse OD met Frank in contact is gekomen. Als schuilnaam gebruikt Frank “Lange Piet” of “Grote Piet”. Hoewel wordt samengewerkt met de LO is de groep Van Hulsentop niet officieel aangesloten bij de landelijk georganiseerde verzetsgroepen. In februari 1944 wordt samen met enkele vrienden en de LO-groep van de familie Van Vliet een overval gepleegd op het gemeentehuis van Puttershoek. Met hulp van de burgemeester en enkele ambtenaren bestaat de buit uit het bevolkingsregister, bonkaarten, en blanco persoonsbewijzen met zegels en stempels. De daders en de buit verdwijnen per transportfiets, nagestaard door de bewoners van het dorp. Het bevolkingsregister wordt verbrand. Verder is Frank betrokken bij het bevrijden van verzetsmannen uit de gevangenis in Utrecht, bij spionagewerkzaamheden, hij neemt onderduikers in huis op en verbergt er ook wapens en munitie. Verschillende verzetsgroepen in Den Haag worden geïnfiltreerd door de provocateur Van der Meer, ook de groep van Frank. Deze V-Mann loopt tegen de lamp en ontsnapt in januari 1944 aan een liquidatiepoging.

Verraad
Op 12 maart 1944 betrekt hij samen met Ineke een woning aan de Fultonstraat nummer 19 in Den Haag. Van dit adres is bijna niemand op de hoogte. De verzetsgroep vergadert op verschillende adressen, onder meer in de katholieke school in de Weimarstraat. Op 28 maart 1944 wordt een vergadering afgesproken in de Fultonstraat 19. Als gevolg van verraad vinden die dag echter verschillende invallen plaats, ook een inval op dit adres. Er is geen tijd meer om mensen te waarschuwen, en één voor een lopen die middag een aantal verzetsmannen in de SD-val. Eén van hen, Jan van Gilse, wordt bij een vluchtpoging doodgeschoten.

Gevangenschap
Een groot aantal verzetslieden bevindt zich die avond in Duitse gevangenschap. Behalve Frank ook Piet Blaauw, Theo Steijaart, Joris Daniel Pronk, Wiebe Geskus, Johannes Holsbergen, Hidde Rijkeboer, Frederik Franx en Henk en Truus van Oostrom. Beide laatstgenoemden komen na enkele weken vrij omdat Frank alle beschuldigingen tegen hen op zich neemt. Frank en de anderen zitten tot begin juni 1944 in het Oranjehotel in Scheveningen. Frank krijgt er nog bezoek van familie. Als gevolg van de landing van de geallieerden in Normandië op 6 juni 1944 worden de gevangenen overgebracht naar Kamp Vught. De familie heeft dan geen enkel contact meer met Frank. Op 4 september 1944, om half acht in de vroege avond, wordt Frank samen met zijn verzetsvrienden op de fusilladeplaats nabij het kamp om het leven gebracht.
Enkele dagen later wordt zijn dochtertje één jaar. De persoon die het adres Fultonstraat 19 aan de Duitsers heeft doorgegeven, geeft aan Ineke het verraad toe. Tot op heden is niet bekend waar het lichaam van Jan van Gilse door de Duitsers naar toe is gebracht. Op 21 september 1944 wordt de V-Mann Van der Meer alsnog geliquideerd, 24 jaar.

Bronnen:

  • Familie Van Hulsentop
  • NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies
  • Het Grote Gebod : Gedenkboek van het verzet in LO en LKP. Kok : Kampen, 1989. vierde druk.
  • Bart van der Boom. Den Haag in de Tweede Wereldoorlog. Den Haag : Sea Press, 1995.
  • E.P. Weber. Gedenkboek van het Oranjehotel. Amstelveen : Pieter Mulier, 1982. derde druk.
Deze website maakt gebruik van cookies

Deze website maakt gebruik van geanonimiseerde cookies om jouw gebruikservaring te optimaliseren en voor de analyse van onze website. Deze cookies kun je niet uitzetten. Bij het tonen en afspelen van YouTube video's worden cookies van derden geplaatst. Deze cookies van derden kun je wel uitzetten. Klik op "Akkoord" als je akkoord gaat met dit gebruik van cookies, klik op "Aanpassen" voor meer informatie en om zelf te bepalen welke cookies deze website plaatst.

Deze website maakt gebruik van geanonimiseerde cookies om jouw gebruikservaring te optimaliseren en voor de analyse van onze website. Deze cookies kun je niet uitzetten. Bij het tonen en afspelen van YouTube video's worden cookies van derden geplaatst. Deze cookies van derden kun je wel uitzetten. Klik op "Akkoord" als je akkoord gaat met dit gebruik van cookies, klik op "Aanpassen" voor meer informatie en om zelf te bepalen welke cookies deze website plaatst.