Deze website maakt gebruik van geanonimiseerde cookies om jouw gebruikservaring te optimaliseren en voor de analyse van onze website. Deze cookies kun je niet uitzetten. Bij het tonen en afspelen van YouTube video's worden cookies van derden geplaatst. Deze cookies van derden kun je wel uitzetten. Klik op "Akkoord" als je akkoord gaat met dit gebruik van cookies, klik op "Aanpassen" voor meer informatie en om zelf te bepalen welke cookies deze website plaatst.
Marius Nederveen is het vierde kind in een arbeidersgezin in Dussen, Noord-Brabant. Na Marius worden nog vier kinderen geboren. Marius groeit op tot een leuke, frisse jongeman met een goed karakter. Een man waarop je zonder reserve kunt vertrouwen. Na de lagere school gaat Marius werken. Eerst in de landbouw, vervolgens in de vlasserij en ook een poos in een suikerfabriek in Breda.
Op ongeveer achttienjarige leeftijd leert hij Anna van Pelt kennen, die na verloop van enige tijd zijn verloofde wordt. Ze zijn zeer gelukkig samen en de toekomst ziet er zonnig uit. Marius, door de familie altijd Maar genoemd, heeft veel energie en ambitie en begint aan de opbouw van een assurantieportefeuille. In zijn omgeving mag men hem graag, Marius staat bekend als eerlijk en uiterst betrouwbaar. Belangrijke eigenschappen voor dit werk. Marius zal niemand wat wijs maken om zelf geldelijk voordeel te behalen.
Hulpvaardig karakter
Zijn vaderlandsliefde brengt Marius in het verzet. Eerst het onderbrengen en helpen van onderduikers. Daarvoor zijn extra voorzieningen nodig, zoals bonkaarten. Daarin kan alleen voorzien worden door het overvallen van distributiekantoren. Op 1 februari 1944 doet Marius mee aan de overval op het distributiekantoor in Hank. Ook is hij belast met de verzorging en verspreiding van illegale bladen als Ons Volk en Trouw in Dussen en omstreken. Het werk in het verzet groeit steeds verder uit, dat gaat langzaam en bijna ongemerkt. Van het een komt het ander.
Wapendropping
Zo komt ook het verzoek mee te doen aan het ophalen van wapens, die afgeworpen zullen worden in de buurt van Helvoirt; en bestemd zijn voor de illegaliteit. De groep staat onder leiding van Peter van der Smit uit Schiedam. Peter is niet aangesloten bij het landelijk georganiseerde verzet. Behalve uit Schiedam en Rotterdam doen ook jongens uit het Land van Heusden en Altena mee. De wapendropping blijkt opgezet te zijn door de Duitsers, met als doel Peter van der Smit en zijn medewerkers in één keer te kunnen oppakken. Hoewel de zaak door Peter al niet helemaal vertrouwd wordt, gaan ze toch op weg naar het afgesproken terrein in Helvoirt waar de wapendropping zal plaatsvinden. In groepjes komen ze aan op de afgesproken plek en worden een schuur ingepraat. Daar worden allen gearresteerd. Er wordt geschoten, één van de jongens wordt dodelijk getroffen. Een tweede raakt zwaargewond.
Vrachtwagen
Na een eerste verhoor worden de gevangenen in een vrachtwagen naar het Kamp Vught gebracht en in de bunker opgesloten. Ze worden nog vaak en langdurig ondervraagd door de Sicherheitspolizei. In de vroege ochtend van 29 juli 1944 worden elf jonge mannen, betrokken bij deze gefingeerde wapendropping, op de fusilladeplaats nabij het Kamp Vught geëxecuteerd. Ook Marius. Marius Nederveen is dan 24 jaar.
Gemis
Het bericht van de dood van Marius komt hard aan bij zijn familie en verloofde Anna. Hun leven verandert op slag. Het gemis blijft onverminderd bestaan, maar het wordt als troost ervaren dat Marius een gelovige jongen was die zijn geloof ernstig nam.
“Nu zouden we samen 86 zijn geweest”
In de zomer van 2007 vertelt Anna van Pelt:
Het bericht dat Marius niet meer leefde kwam tot ons in augustus 1944. Sinds 15 juni hadden we al niets meer van hem gehoord. Op woensdagmiddag 15 juni kwam hij uit zijn ouderlijk huis naar mijn huis in Dussen fietsen met de mededeling dat hij, Jan Hak en Hans Roelink een gevaarlijke opdracht gingen uitvoeren. Die middag namen wij afscheid. Marius fietste weg bij mij vandaan, terug naar zijn ouderlijk huis. Het laatste wat ik van hem zag, was dat hij achterstevoren op zijn fiets zat om naar mij te zwaaien. Het was prachtig weer en hij zat in zijn overhemd op de fiets. Ik stond op de brug over de Dussen naar hem te zwaaien.
Achteraf is gebleken dat Marius op 29 juli, zeven weken na zijn vertrek dus, gefusilleerd is op de fusilladeplaats van het Kamp Vught. De ouders van Marius kregen het bericht van de Duitsers. De predikant van de gereformeerde kerk, ds. Hindriks, ging met mij naar Rotterdam, naar een soort kazerne, om de persoonlijke bezittingen van Marius op te halen. De dominee kon Duits praten. Moeder Nederveen had Marius een dikke grijze jas meegegeven tegen de kou ’s nachts. Die jas kreeg ik terug, met een schoen en onze verlovingsring. Die ring heb ik altijd gedragen, tot voor kort. Nu heb ik de ring geschonken aan Marry de Graaf, een dochter van de oudste zus van Marius. Zij is in 1944 geboren en vernoemd naar Marius.
Het grote verdriet in mijn leven heeft met Gods hulp een plaats gekregen, zodat ik verder kon leven. De gelukkige tijd met Marius heeft ook altijd een plek gehad in mijn leven.
Anna begint in 1947 in de kraamkliniek Franken Slag in Den Haag een opleiding tot kraamverzorgster. In 1953 gaat zij in het Diaconessenhuis van Dordrecht een opleiding tot verpleegkundige volgen. Tot 1980 werkt ze, onder meer als hoofdverpleegkundige, in het protestants ziekenhuis in ‘s-Hertogenbosch. Het werk geeft haar vreugde en voldoening.
Anna is haar leven lang alleen gebleven, zij is altijd deel blijven uitmaken van de familie van Marius. Op 13 februari 2011 overlijdt Anna van Pelt in de leeftijd van 90 jaar. In de begrafenisdienst wordt verwoord hoe bijzonder de relatie van Anna en Marius was en dat Anna in gedachten altijd trouw is gebleven aan Marius.
Bronnen:
- Schaduwen over Schiedam : Gebeurtenissen en belevenissen tijdens de bezettingsjaren 1940-1945 : onder eindredactie van Bas van Bochove, Ser Louis en Herman Noordegraaf. Schiedam: Fonds Historische Publikaties Schiedam, 1996. Deel 2.
- NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies
- Met dank aan de familie Nederveen en Mevrouw A. van Pelt voor hun inhoudelijke bijdrage
- Foto’s: Familie Nederveen en Mevrouw A. van Pelt