Eisse Ritsema wordt op 21 april 1902 in het Groningse dorpje Westeremden, gemeente Stedum, geboren. Hij is het derde kind in een gezin van in totaal acht kinderen. Zijn ouders bewonen een grote boerderij en na de lagere school werkt hij mee op het boerenbedrijf van zijn ouders. Hun geloofsovertuiging is orthodox hervormd. De kerk speelt in Eisses leven een belangrijke rol en hij zet zich daar in verschillende functies voor in. Daarnaast heeft hij belangstelling voor politieke vraagstukken. Eisse trouwt op 22-jarige leeftijd met de veehoudersdochter Catarina Scheeringa. Hun eerste kindje wordt nog géén jaar oud. Eisse en Catarina krijgen nog vijf kinderen.

Afgelegen
Eisse wordt net als zijn schoonvader veehouder. Het is een moeilijke tijd voor de boeren en het gezin van Eisse verhuist vaak. In het begin van de oorlog woont hij met zijn vrouw en vier kinderen op een boerderij op de grens van de gemeenten Kantens en Warffum. De afgelegen boerderij is moeilijk ongemerkt te benaderen en daardoor een ideale plaats voor het herbergen van onderduikers. Eisse komt al snel in aanraking met één van de eerste verzetsgroepen in de provincie Groningen. Een groep oud-militairen, die na de overgave van het Nederlandse leger nog geregeld contact met elkaar houden. De eerste verzetsdaden in de provincie Groningen worden door deze groep ondernomen. Al in 1941 worden aanslagen gepleegd op verraders in de stad Groningen.

Moed
Eisse is eind 1941 betrokken bij de bevrijding in Groningen van twee ter dood veroordeelde verzetsstrijders, een staaltje van grote zelfbeheersing en moed. Op het tijdstip dat de bevrijding zal plaatsvinden, is er slechts één overvaller beschikbaar. Eisse, die de gevangenen – eenmaal bevrijd – zal herbergen, stelt zich vrijwillig beschikbaar om mee te doen. Via een bewaker bestaat er contact met de gevangenen. Zo is het verzet op de hoogte van de gang van zaken in het Huis van Bewaring in Groningen. De beide bevrijders begeven zich, gekleed in Duitse uniformen, op de fiets naar het Boschhuis aan de Hereweg en lopen van daar naar het Huis van Bewaring. Aan de bewaker bij de poort geven ze zich uit voor medewerkers van de SD, die de twee gevangenen voor een verhoor moeten ophalen. In gemoedelijk Duits, de collega van Eisse is leraar Duits, wordt gevraagd de gevangenen te halen en dat lukt zonder verdere controle. Na enige tijd komen de beide mannen eraan. Ze worden geboeid en onder bedreiging van pistolen en de goede raad vooral geen grapjes uit te halen, verlaat het viertal het Huis van Bewaring. Eisse gaat met de beide bevrijde verzetsstrijders, Ger Boerma en Willem Anton Klaver (Chris van der Linde) naar zijn boerderij. Daar blijven ze één nacht. De volgende dag brengt Eisse hen naar onderduikadressen in Loppersum en Delfzijl.

Kamp Vught
Eisse wordt op 27 september 1942 gearresteerd. De reden van zijn arrestatie is niet bekend, maar dat het met zijn verzetswerk te maken heeft ligt voor de hand. Eisse komt in Kamp Amersfoort terecht. Thuis wordt dan zijn jongste kind geboren, onbekend is of het bericht hiervan Eisse bereikt. Als hij vanuit Amersfoort wordt overgebracht naar Kamp Vught kan hij al nauwelijks meer lopen. De omstandigheden in Vught zijn bitter slecht. De onderkomens voor de gevangenen zijn nog niet afgebouwd en het drinkwater is vervuild. De keuken functioneert niet en medische voorzieningen ontbreken. De winter is erg koud. Eisse krijgt longontsteking en sterft op 1 februari 1943 om vijf uur in de ochtend.
Het veebedrijf wordt door Catarina met behulp van familie en een aangestelde bedrijfsleider voortgezet, later met de kinderen. In 1944 wordt het gezin weer zwaar getroffen door het overlijden van een zevenjarig dochtertje.
De naam Eisse Ritsema staat vermeld op een koperen kunstwerk van M. Meesters, dat is aangebracht op de noordgevel van het voormalig gemeentehuis in Kantens.

Chris en Ger
Chris van der Linde wijkt via Spanje uit naar Engeland en sluit zich daar aan bij het Nederlandse verzet. Tot zijn dood onderhoudt hij contact met Catarina en de kinderen. Ger Boerma gaat door met zijn verzetswerk in verschillende provincies. Hij wordt opnieuw gearresteerd en naar Duitsland getransporteerd, waar hij in maart 1945 in Neuengamme om het leven komt.

Postuum
In augustus 1983 neemt Catarina in het gemeentehuis van Warffum het aan Eisse toegekende Verzetsherdenkingskruis met oorkonde in ontvangst. Bij deze plechtigheid is ook de in 1941 door Eisse bevrijde Chris van der Linde aanwezig. Hij houdt een emotionele toespraak, waarin de onmisbare rol van Catarina wordt benadrukt.

Bronnen:

• Hoe Groningen streed: Provinciaal gedenkboek van het verzet 1940-1945. Groningen: Niemeijer
• Familie
• Jaap Bottema. Het geslacht Ritsema
• Krantenknipsels
• NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies
• Sterbebuch 1943
• Het Grote Gebod: Gedenkboek van het verzet in LO en LKP. Kampen : Kok, 1984.
• Oorlogsgravenstichting